Vücut hücrelerindeki karbondioksitin dışarı atılıp yerine oksijen alınmasına SOLUNUM denir.
Solunum olmazsa;
Vücudumuz, besinleri enerjiye dönüştüremez.
Kanımız temizlenemez.
Yaşamaya devam edemeyiz.
Vücudumuz havadan aldığı oksijeni besinleri yakmakta kullanır ve karbondioksit,su ve enerji açığa çıkar.
Oksijen + besin ---> karbondioksit + su + enerji
SOLUNUM SİSTEMİ ORGANLARI
1)BURUN
2)YUTAK
3)GIRTLAK
4)SOLUK BORUSU
5)AKCİĞERLER
1)BURUN:Koku alma organımız olanburun aynı zamanda solunum sistemi organlarındandır.Burun ile alınan hava ,burnun iç yüzeyindeki kılcal damarlar ile bir miktar ısıtılır.Burnumuz içindeki kıllar ve nemli yüzey toz ve mikropları tutarak alınan havayı temizler. Hava burundan yutağa geçer.
2)YUTAK:Ağız ve burun boşluğunun bulunduğu yerdir.Küçük dil burada bulunur.Yutkunma sırasında küçük dil soluk borusunu kapatarakbesin parçalarının soluk borusuna kaçmasını önler. Hem sindirim hem de solunum organıdır.
3)GIRTLAK:Soluk borusunun başlangıç kısmıdır.Yutaktan gelen havayı soluk borusuna iletir.Ses telleri burada bulunur.Akciğerden çıkan hava ses tellerine çarparak sesin oluşmasını sağlar.
4)SOLUK BORUSU:Yemek borusunun önünde yer alır.Üst üste dizilmiş kıkırdak halkalardan oluşur. İçerisindeki titrek tüyler yardımıyla havanın temizlenmesine yardımcı olur.Akciğere girişte iki kola ayrılır.Bu kollardan her birine bronş adı verilir.Akciğere girişte daha küçük kollara ayrılır.bunlara ise bronşcuk denir.
5)AKCİĞER: Dış etkilerden koruyan bir zara sahiptir. Sağ ve sol olmak üzere iki tanedir. yapıdadırİç yüzeyleri nemlidir. Göğüs kafesi içinde iki tane akciğerimiz bulunur. Kalbimiz sol akciğer üzerinde olduğundan sol akciğerimiz biraz daha küçüktür. Sol akciğerimiz 2 ,sağ akciğerimiz 3 bölümden oluşur. Pembemsi renkte ve süngerimsi yapıdadır. Akciğerlerde gaz alışverişinin gerçekleştiği çok sayıda hava kesecikleri(alveol) bulunur. Oksijen girişini, karbondioksit çıkışını sağlayan organdır.Alınan oksijenin kana karıştığı organdır.
SOLUK ALIP VERME: İnsanda soluk alıp verme , diyafram kası ve kaburgalar arası kasların kasılıp gevşemesi ile olur.Göğüs boşluğu ve karın boşluğu arasında diyafram bulunur.Solunum için çok önemli olan diyafram kaslardan oluşur.
DİYAFRAM KASI: Göğüs boşluğunun alt kısmını kaplayan yassı bir kastır. Aşağı yukarı kasılıp gevşer.
Soluk Alırken: Kaburga kasları yukarı doğru kasılır. Diyafram aşağı doğru düzleşir ve kasılır. Sonuçta göğüs kafesi ve akciğer genişler. Akciğere hava dolar.
Soluk Verirken: Kaburga kasları aşağı doğru gevşer. Diyafram yukarı doğru kubbeleşir.Sonuçta göğüs kafesi ve akciğer daralır.Akciğerden hava dışarı çıkar.
SOLUK ALMA + SOLUK VERME = SOLUNUM
Neden Soluk Alıp Veriyoruz ?
Hareket etmek için enerjiye ihtiyaç vardır. Bu enerjiyi besinlerden alırız.Bu enerjiyi ortaya çıkaran akciğerlerdeki oksijendir. Soluk alırken havadaki oksijen akciğerlerden kana geçerken kandaki karbondioksitte akciğerler yolu ile dışarı atılır.
Karbondioksitin Vücuttan Atılırken izlediği Yol Şöyle Gerçekleşiyor:
kanla vücutta toplanır---akciğere taşınır---soluk borusuna gider---gırtlaktan geçer---burundan dışarı çıkar.
NOT: Solunum yapmamızın temel nedeni vücudumuza gerekli olan enerjiyi elde etmektir.
Soluk Alıp Verme Sıklığı: Belli bir sürede yapılan solunum sayısıdır. Hızlı hareketler, egzersiz yapma, sevinç, korku gibi durumlar solunum sıklığını artırır.
Yetişkinler dakikada 15-20 kez nefes alır.
Çocuklar dakikada ……20-30…….... kez nefes alır.
Bebekler dakikada ……30-40…….... kez nefes alır.
SOLUK ALIP VERME SIRASINDA HAVANIN İZLEDİĞİ YOL
SOLUNUM SİSTEMİ SAĞLIĞI
Solunum Yolu İle Bulaşan Hastalıklar Şunlardır
nezle-grip-zature-bronşit-verem-suçiçeği-boğmaca-menenjit
Bu Hastalıklardan Korunmak İçin Neler Yapmalıyız ?
Bu hastalığa yakalananlarla aynı ortamda durmamalıyız. Soluduğumuz havanın temiz olmasına dikkat etmeliyiz. Sigara içmemeli,içilen yerde de bulunmamalıyız. Hastalıklarla ilgili aşılarımızı yaptırmalıyız.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder